TEORIE STARZENIA

WSTĘP
Teorie starzenia podlegają ciagłemu rozwojowi, który zawdzięczamy zarówno rozwojowi nauki (np.biologii i medycyny genetycznej) jak i dociekliwości indywidualnych osób (np. teoria niedostatku protonów wodoru). W znaczącym przedłużeniu zycia duże nadzieje wiązać można z komórkami macierzystymi oraz "hodowlą" tzw. genów autonomicznych teoretycznie nie podlegających podziałowi i starzeniu się czyli będących nieśmiertelnymi!.

Nadzieję wzbudzają takze badania nad modyfikacją genów, wpływającą na hamowanie receptorów wzrostu (blokowanie somatotropiny, czynnika IQF1) - jako wynik długoletnich badań ludzi karłowatych, nie chorujących na cukrzycę, raka i alzheimera!! Gdyby wyniki eksperymentów nad myszami przenieść na ludzi, to mogliby oni żyć nawet 800 lat.

Fakty jednak dowodzą, że maksymalna długość życia zamiast zwiększania podlega zmniejszaniu (kilkanaście lat temu odeszła 122-latka, niedawno umarł 115-latek, a następni najbardziej długowieczni będą żyć prawdopodobnie krócej.

W pełnym poszanowaniu pozostają więc tradycyjne metody przedłużania życia (a raczej zachowania zdrowego życia):

- racjonalne odżywianie (jak najmniej kaloryczne, mniej białka mięsnego)
- wysiłek intelektualny (sprzyja zachowaniu sprawnego mózgu)
- kultura fizyczna ciała (spacery, ćwiczenia fizyczne)
- miłość i kochający partner
- przyjaźń (generalnie - przyjazne otoczenie)
- śmiech (produkujący uzdrawiajace endorfiny)

TEORIE STARZENIA
1*
Eksperymenty świadczą o tym, że proces starzenia regulowany jest w dużej mierze genetycznie (poza tym oczywiście nie można pominąc wpływu stylu życia i stanu czystości środowiska). Przykładami, które dowodzą słuszności tej teorii są m.in. enzymy typu Sirtuin lub receptor IGF1 (insulin-like growth factor 1). Białka Sirtuin (silent mating type information regulation two) są odpowiedzialne głównie za regulację metabolizmu i uważane jako czynniki wpływające na długość życia.

Wyzwaniem dla nauki w następnych 50 latach jest "przeprogramowanie" genów w celu zapobiegania chorobom i produkowania czystej energii w organiźmie.

2*
W medycynie alternatywnej istnieje pogląd [np. Deepak Chopra - ajurweda], że starzenie rozpoczyna się, gdy występują zakłócenia w tzw. polu świadomości naszych wewnętrznych organów. Strumień informacji w organiźmie napotyka przeszkody w postaci stresów, blokad pamieci, urazów i przypadkowych błędów. Nasze organy (serce,wątroba, nerki ...) "wiedzą", kiedy ich normalne funkcjonowanie ulega zaburzeniu. Starość to zmasowany sygnał, że w jakimś żywotnym miejscu zabrakło energii i informacji. Zwykle odnosi się to do mózgu, układu immunologicznego i gruczołów wydzielania wewnętrznego. Za pomocą intencji (zamiaru) możemy usuwać nawet najpoważniejsze zakłócenia. Każdy zamiar uruchamia proces przemian, tj. łańcuch reakcji biochemicznych i regulacji neuronowych. Aby to nastąpiło, niezbędne jest udrożnienie kanału wymiany sygnałów pomiędzy mózgiem a ciałem, tak jak to występuje w przypadku tzw. samoleczenia metodami medytacji czy autohipnozy.

3*
Starzenie jest wynikiem kumulacji efektów destrukcyjnej działalności wolnych rodników, powstających w mitochondriach podczas procesów oddychania komórkowego [niestety łykanie antyutleniaczy w postaci tabletek np. fiolek z SOD, kataalazą czy peroksydazą glutationową nie ma na to wpływu - gdyż związki te muszą być wytworzone w naszych komórkach, ale zanotowano m.i. korzystne oddziaływanie składników zawartych w czarnych jagodach - borówkach- blueberries

4*
Proces starzenia i średnia długość życia osobników każdego gatunku zostały zaprogramowane przez ewolucję i zależą od działania określonych genów [ maksymalną długość życia ludzkiego szacowano na 125 lat] Życie nie może trwać wiecznie, gdyż komórki dzielą się ograniczoną ilość razy.

Biologia molekularna dostarcza jednak rewelacji w tym względzie. W mysich komórkach został znaleziony gen ograniczający czas w którym komórka może się dzielić, żyć. Gen ten, nazwany SIRT1, aktywny jest w procesie starzenia się i przypuszczalnie gwarantuje, że starzejąca się komórka nie będzie przekazywać szkodliwych mutacji. Znokautowanie genu SIRT1 w hodowlach komórkowych mysich fibroblastów powodowało ich długowieczność, ciągłe podziały bez starzenia się.

5*
Zmiany w późnym wieku są wynikiem glikacji białek (czyli przyłączania reszt cukrowych do cząsteczek białek), co powoduje ich nieprawidlowe funkcjonowanie

6*
Zmiany starcze biorą się głównie ze zmian w mitochondriach, a nagromadzanie się uszkodzeń mitochondrialnego DNA powoduje kaskadę reakcji biochemicznych, prowadzącą do śmierci komórek. Komórki m.i. umierają, gdy w wyniku podziału końcówki chromosomów (tzw. telomery - pełniące funkcję molekularnego zegara organizmu) skrócą się do granicznego progu.

7*
Organizm starzeje się z powodu niedostatku wodoru: protonów (H+)

8*
Proces starzenia jest ściśle powiązany z niezdolnością do naprawy uszkodzonej osłonki mielinowej neuronów, pełniącej funkcje zarówno ochrony mechanicznej jak i izolacji elektrycznej. Uszkodzenia tej otoczki, ubytki mieliny (tzw. demielinizacja) upośledza funkcjonowanie komórek nerwowych. Proces ten rozpoczyna się już w wieku 40 lat.

9*
dużą rolę w procesach starzenia odgrywają hormony zwane eicosanoidami, gdyż przechowują one biologiczne informacje o stanie komorek. Znajdują się w każdej z nich. Nie przemieszczaja się poprzez obieg krwi, lecz działają w stanie niezwykłej koncentracji. (Na podstawie : Barry Sears "The antiaging zone")

wyjaśnienia:

.mitochondria - "elektrownia" wewnątrzkomórkowa, dostarczająca energii komórkom i tkankom [przerabia pożywienie (glukozę) i tlen w energię]
.DNA - Kwas DeoksyryboNukleinowy - DNA jest nosnikiem informacji genetycznej w komórkach wszystkich żywych organizmów. Cząsteczka DNA ma postac dwoch długich, oplatajacych sie spiralnie nici (łańcuchow), dlatego powszechnie zwana jest podwójną helisą (czyli wyciagnietą srubowo spiralą). Każda z nich zbudowana jest z powtarzających sie naprzemiennie reszt fosforanowych i cukrowych (deoksyrybozowych. Do elementów cukrowych przyłaczają sie zasady azotowe: adenina, guanina, cytozyna i tymina. Ich kolejnosc w łancuchu niesie informacje genetyczna niezbedna do produkcji bialek, roznicowania komorek oraz we wszystkich funkcjach zyciowych organizmu, zwlaszcza w dziedzicznosci.
.SOD- dysmutaza ponadtlenkowa - enzym, który niszczy toksyczne wolne rodniki nazywane anionorodnikami ponadtlenkowymi
.wolny rodnik rodnik tlenowy z niesparowanym elektronem - uszkadza DNA w jądrze i błonę komórkową; szacuje się, że w każdej komórce naszego ciała wolne rodniki bombardują DNA ok. 10 tys. razy na dobę.

Życie nasze podlega zmianom wynikającym z procesów metabolicznych.
Rozróżnia się w nich procesy syntezy (anabolizm) i procesy rozkładu (katabolizm). W okresie starzenia katabolizm góruje nad anabolizmem. Procesy syntezy polegają na tworzeniu się ze związków prostszych związków bardziej złożonych i przyswajaniu ich organizmowi (asymilacja). Procesy rozpadu , polegają na rozszczepieniu substancji bardziej złożonych na prostsze (dysymilacja). Do podstawowych reakcji anabolicznych zalicza się biosyntezę białek, tłuszczów i cukrów. Anabolizm (asymilacja) i katabolizm (dysymilacja) przebiegają w organizmie równocześnie i wzajemnie są od siebie uzależnione. Procesy kataboliczne to reakcje egzoergiczne (wyzwalają energię), a procesy anaboliczne to reakcje endoergiczne (pochłaniają energię). Wszystkie procesy metaboliczne przebiegają z udziałem enzymów i skłądników pokarmowych regulujących (biopierwiastki, witaminy), które pełnią funkcje biokatalizatorów (wpływają na tempo reakcji biochemicznych). W organizmach młodych, rozwijających się, procesy anaboliczne (asymilacji, A) przewyższają procesy dysymilacji, D (katabolizmu). W organizmach dojrzałych, w wieku średnim (około 28-33 rok życia) procesy anabolizmu i katabolizmu są w dynamicznej równowadze. U osobników starych procesy kataboliczne przewyższają procesy anaboliczne.

CZY DŁUGOWIECZNOSĆ ZALEŻY OD NASZYCH GENÓW?

Poglądy w tej kwestii są wśród uczonych zróznicowane. Co prawda dla mysz ustalono wspomniany gen długowieczości SIRT1, dla muszek owocówek SH2B3, dzięki którym można znacząco wydłużyć ich życie, a dla ludzi geny: ABO - determinujące grupę krwi, CDKN28 - regulujące cykle komórkowe, oraz HLA - związane z tym, w jaki sposób nasz system immunologiczny rozpoznaje własne komórki. Trwa oczekiwanie, iż uda się odnaleźć geny odpowiedzialne za takie ułomności jak choroba Alzheimera, Parkinsona, schorzenia układu krążenia i cukrzycy. Przeciwko temu oponuja inni, twierdząc, że "uniwersalny program genetyczny, który bezpośrednio powoduje starzenie się i śmierć, nie może istnieć, bo wytworzenie go w toku ewolucji nie ma sensu." Mamy w sobie pewne stałe programy genetyczne wzrostu, rozwoju, dojrzewania i rozmnażania, ale te zegary biologiczne nie mierzą naszego czasu do śmierci.